Wednesday 16 June 2010

Altın

Son zamanlarda en çok altın hakkında soruyla karsılaşıyorum. Birkaç gündür CRB emtia endeksi ve petrolle beraber altın da tekrar rekor seviyeleri zorluyor. O yüzden önümüzdeki günlerde yine okumaya başlarız “rekor” başlıklarını medyada.

Genelde altın hakkında yazmam. Tek yazdığım zaman gerçekten anlamsız teoriler ortaya atıldığında bunların mantıksızlığını gösteren birkaç satırdır. Genelde altın konusunda zihnim böyle çalışıyor, bir mahkeme salonu gibi itirazlarla dolu. Aklıma gelen her olumlu, yani altın fiyatını arttıracak, sebep için “itiraz ediyorum hakim bey” diye başlayan anti tezlerle gelebiliyorum. Bu yüzden çok net strateji üretemediğim durumlarda yatırımcıları yanlış yönlendirmek istemem. Aşağıda birkaç örnek:

• Altın enflasyon için iyi bir hedge (sigorta).

Peki, neden o zaman fiyat artışının büyük bölümü düşük enflasyon ve hatta deflasyonist ortamda gerçekleşti?

• Altın fiyatları rekor seviyesinde bile reel anlamda geçmişteki en yüksek seviyesinden %34 aşağıda.

İyi de bu seviyelerde bile mücevher talebi düşüyor. Yani artık halkı büyük altın alıcı ülkeler olan Çin ve Hindistan’da bile bu fiyat seviyesinde talep gelmiyor. Benim hatırladığım kadarıyla ilk defa yatırım talebi mücevher talebinin üzerinde.

• Ve kuşkusuz benim en beğendiğim tez: Fiat para, yani kullandığımız karşılıksız paranın sonu geldi. Altın yeni para olacak.

Nerden başlayacağımı bilemiyorum. Şöyle sorsam: Kâğıt paradan altına nasıl geçilecek? Böyle düşünenlerden bir rol haritası bekliyorum. Bana biraz geçmişe geri dönüş gibi geliyor. Altın standardının neden çalışmadığı ortada.

Bu grup genelde çok para basıldığı fikrinde. Ben buna katılmıyorum. Merkez bankaları finans sektörü işlevini yitirip kredi üretemediği için bütün kredi sisteminin yerine geçtiler. Para piramidinin içeriği değişti, şekli değil. Bu yüzden bu durumun adı da credit crunch oldu, yani kredilerin donması.

Benim aklıma iki neden geliyor. Birincisi aşırı borç, bütçe açıkları gibi nedenlerden doğan risk. Avrupa’da yaşananlar bu riskin gerçekten var olduğunu gösteriyor. İkincisi çok sık dile getirdiğim fiyat belirleme belirsizliği. Halk dilinde sürü mantalitesi, teknik olarak endojen risk. Yani herkes altın fiyatları yükselecek diye düşündüğü için bir ivme yakalanmış durumda. Model fiyatlama belirsizliği değerini tam hesaplayamadığımız finansal varlıklarda ortaya çıkar. Kurlar bu tip varlıklardan biridir. Altını da ayni sepete koyabiliriz.

Sonuçta siz beni değil sokaktaki sesleri dinleyin. Temel analizler kar etmez.