Wednesday 4 November 2009

Words are spoken, to be broken -- Depeche Mode

GM'in Opel'in satisindan vazgecmesine herhalde Frau Merkel su sekilde reaksiyon gostermistir: "Gec buldum, cabuk kaybettim". Burdaki sorun zaten bu ve bunun gibi sirket alim-satim ve birlesmelerinde hukumetlerin rolu ve/veya baskisi olmasi. Bu buyuklukte ve onemde islemler (deals) uzun vadeli fizibilite calismalarini sonunda gerceklesir. Kisa vadede istihdami desteklemek gibi yanlis nedenlerden olmamali. Boyle miyopik haraketler hep Bagdat'tan donmustur.

Bakiniz Warren Buffett'in son yatirimina: Burlington Northern Santa Fe. ABD'nin en buyuk tren yolu isletmelerinden biri. Sage of Omaha hayatinin en buyuk ve -- buyuk ihtimal -- en son sirket satin almasini gerceklestirdi. Peki bu islemin nedeni neydi? Hukumet mi istedi? Kesinlikle hayir. Buffett her zaman oldugu gibi "uzun vadeli temel analize dayali" bir yatirim yapmis gibi gorunuyor. Yani temelinde hissedarlarina daha cok getiri sagliyacak bir yatirim hedeflemis. Performansi tamamen ekonomik aktiviteye bagli olan bu sektorde dogal olarak hissiyat olumsuz ve neticesinde fiyatlar ucuzdu. Warren Buffett alisageldigimiz yatirim felsefesine uygun, uzun vadeli stabil ve surdurulebilir karliligi on plana cikardi.

GM-Opel gibi kriz sirasinda olusmus zorlama deal'lar bence kara bulutlar dagildikca cozulecek, geri adim atislar sikca gorulmeye baslanacak.

Sunu cok net biliyoruz: her ne kadar ozel sektor son 10 yilda birden fazla defa kapital dagitimi konusunda basarisiz olmus olsa da tarih bize devletlerin bu konuda cok daha basarisiz oldugunu kanitladi (SSCB ve sonrasi). Uzun vadede en buyuk risk hukumetlerin artan kendine guvenle bu cesit zorunlu evlilik ve kotu sermaye dagitimiyla ozel sektorun karlilik durumunu kalici bir sekilde asagi cekmesidir.

Dunku yazimin...

murekkebi kurumadan dolar/finansal varlik iliskisi ters trafatan bir kez daha tehid edildi. Yani dolar dustu her sey yukseldi.

Bu durum bize kisaca sunu gosteriyor. Eger Roubini gibi olumsuzlar arasindaysaniz su asamada servetinizi cok kolay sigoratalayabilirisniz (hedge). Yapmaniz gereken portfoyunuzun bir bolumunu dolara yatirmak.

Piyasalarin yonune gelince. Kisa vadede "dustukce al" mi yoksa "ciktikca sat" mi durumundayiz bunu onumuzdeki gunlerde daha net gorebilecegiz. Genelde likidite ile haraket eden piyasalarin kisa vadeli haraketlerini kestirmek guctur. Bu yuzden biraz ivmeye bakmak dogru olur.

Benim "overshoot" yani piyasalarin temel analizlerin belirliyecegi seviyelerden daha fazla cikacagi fikrimi degsitirecek bir gelisme henuz olmadi. Dolarda ciddi bir yukselis olasi degisimin habercisi olur. Bu konuda galiba biraz Profesor Roubini'nin gorusune sicak bakiyorum.

Tuesday 3 November 2009

Her tasin altinda zayif dolar var

Altin fiyatlari neden cikiyor? -- Cunku dolar zayif.
Petrol fiyatlari neden yukseliyor? -- Cunku dolar zayif.
Hisse senetleri neden ralli ediyor? -- Cunku dolar zayif.
Faizler neden dusuk? -- Cunku dolar zayif.
........

Daha bu listeyi uzatabilirim. Her ne kadar bu iliskiler biraz daha kompleks olsa da kriz sonrasi piyasa haraketleri bize bunu soyluyor. Son gunlerde yasanan dusus de dolarin cikisiyla es zamanli oldu. Tam da dolar gomuculer herkesi ABD para biriminin sonunun geldigine inandirmak uzerelerdi.

Sonuncu haric digerleri uzerine cok yazdim, konustum. Faizlerin dusuk kalmasina biraz deginmek lazim.

Bazi merkez bankalari kendi para birimlerinin dolara karsi kuvvetli olmasinin arkasina saklanip gevsek para politikalarini daha da uzun sure surdumeye calisiyorlar. Teknik anlamda para politikasini sikilastirma isini kura birakmis durumdalar. Bu sekilde ekonomiler buyume trendine donseler bile kuvvetli kur enflasyon artisini onleyecek.

Hep soylerim. Asya krizden hicbir sey ogrenmediysek merkez bankalarinin ya para ya da kur politikasi yonetebilecekleri. Ikisi beraber olmuyor, olmiyacak. Butun para politikasini su an oldugu gibi kura baglamak cok yanlis.

Netice de dolardaki cikis devam ederse hem piyasalar olumsuz etkilenecek hem de ozelikle Asya ulkelerinde faiz arttirimlari one cekilecek. Benim tahminim TL de zayiflama devam ederse merkez bankasinin vadettigi faiz indirimleri gelmeye bilir.