DİKKAT

Her sabah birçok habere uyanıyoruz EuroSon ile ilgili. Geçen haftaki sert düşüşlerin ardından piyasalar olumlu haberlere kulak vermiş gibi görünüyor hafta başından beri. Ancak şu çok açık bir şekilde bilinmeli: artık yüzde üçe-beşe bakılacak zaman değil.

Önümüzdeki günlerde en azından ECB'den beklenenler gerçekleşmezse ECB'nin merkez bankası olacağı bir yapı kalmayacak ortada.

Ben EuroSon'da meydana gelecek herhangi bir krizin iki nedenden dolayı Lehman sonrasından çok daha kötü olacağı inancındayım. Birincisi devletler çok daha büyük borç yükleri altında ve hareket alanları çok daha dar. Borcu artıracak her kurtarma operasyonu daha kötü sonuçlar verecektir. İkincisi son 18 ay içerisinde yetkililerin kredibilitesi ciddi hasar gördü ve yumruğunu masaya vurup sözünü dinletecek biri yok ortada.

Benim eğitimlerimde şirketlere ve öğrencilere risk yönetimi açısından öğrettiğim en önemli araçlardan biri karar ağacı. Bir karar ağacı yapılırsa, çok düşük olasılıklarda bile ortaya çıkacak kayıpların ne denli büyük olabileceği göz önüne alındığında çok dikkatli olunması gerekir.

Şu an işimiz risk yönetimi ve mümkün olduğu kadar likit kalmakta yarar var. Lehman zamanına göre bu sefer tek olumlu olan bu krizin “ağır çekim tren kazası” şeklinde gelişiyor olması. Bu yüzden ekonomik aktörlerin büyük kısmının kendilerini koruduğunu düşünüyorum, ya da düşünmek istiyorum. Ancak piyasaların hala kötü haber olmayışını iyi haber olarak algılaması beni biraz karamsarlığa düşürüyor.

Bu uyarı sadece piyasalarda yatırım yapanlar için değil. Şirketler de lütfen 2008 sonunu akıllarında tutarak hareket etsin. Alternatif getirinin cazip olmadığı bir ortamda fazla nakit taşımanın maliyetli olmadığını düşünüyorum.