Bir yetkili bir taş
atar G3, G7, G20 çıkartamaz. Kur savaşları bu şekilde özetlenebilir.
G20’den yen’deki zayıflıktan
dolayı Japonya’yı eleştirmesini beklemek komikti. Başlıkta da yazdığım gibi
kimsenin kimseye söyleyeceği lafı olmaması lazım. Bir uçta gerçekten serbest dalgalı kurlar Dolar,
Euro ve Sterlin. Öteki uçta dolara sıkı sıkıya bağlı Hong Kong doları. Diğer
para birimleri bunların arasında ve bir şekilde kurların seviyesi ekonomik
politikaların parçaları.
Veriler de hiçbir
şekilde kur savaşlarının gerektirecek bir durum olmadığını gösteriyor. QE’ler
başladığından beri gelişen ülkelere akan para miktarı azalmış. Evet, yanlış anlamadınız
azalmış. Hem de Latin Amerika hariç her bölgeye. Benim yazmaktan parmaklarım
nasır tuttu, söylemekten dilimde tüy bitti: QE ve benzeri merkez bankası politikaları
gerçek anlamda para yaratamıyor, yaratamıyor. Zaten yaratabilse şu anda bu
politikalara gerek kalmayacaktı.
Dahası da var.
Krizden bu yana reel efektif kur hareketlerine baktığımız zaman emtia üreticileri
dışında diğer kurların çok da fazla bir değer kazancı veya kaybı yaşamadığını
da görüyoruz. Buna yen de dahil. Lehman Brothers’in çöküşünden geçen sene
sonuna kadar ticaret ortaklarının para birimlerine karşı toplam değer kaybı %5.
Olsa olsa kuruntu savaşları
bunlar. Hiçbir ülke bu ortamda global ticaret akışını tehlikeye sokacak bir durum
yaratmak istemez diye düşünüyorum. Global ticaret şu an herkes için parlayan en
önemli yıldız. Küreselleşme ve ardından gelen just-in-time management ve
tedarik zincirlerini kırmaya kimsenin niyeti yok bence. Ekonomileri büyük ülkelerin
ellerindeki bütün ekonomik politikaları kullanarak yerli talebi desteklemeye çalışmasını
ben takdir ediyorum. Arada beklenmeyen yan etkiler çıkması da gayet doğal.
Sonuçta yapılanların bir kısmı deney niteliğinde.
Eğer Fed
tutanaklarında yine bono alımlarını azaltmakla ilgili bir açıklama çıkarsa işte
o zaman kurlar gerçekten canlanır. Zaten geçen hafta sürpriz bir şekilde
daralan ABD ticaret açığı rakamları altyapıyı hazırladı.
Posts
